Yasil Cayin Faydalari

Yaşıl Çayın Faydaları

 

Yaşıl çayın ilk istifadəsi ilə əlaqədar məlumatlar e.ə. 3000-ci ilə qədər getməkdədir. İzah hekayəyə görə bir yaşıl çay yarpağı Çin imperatorunun qarşısında qaynayan suya düşmüş və sonra bölgənin ən məşhur içkisi halına gəlmiş. Bundan 5000 il sonra, hal-hazırda isə yaşıl çay demək olar ki, bir fenomen olaraq bütün dünyada xolesterolu salmaqdan diş sağlamlığına bir çox fərqli problemin müalicəsi məqsədiylə istifadə edilməkdədir. Təxmin edə biləcəyiniz kimi ən məşhur istifadəsi da kilo verməyi sürətləndirmək üçün.

 

Son 15-20 ildə yaşıl çayın faydaları üzərinə edilən araşdırmalar daha çox xərçəngi maneə törətmə və xərçəng hüceyrələrinin yayılmasını yavaşlatmadaki təsiri mərkəzli olmaqla birlikdə bəzi elmi araşdırmaların xolesterolu və təzyiqi saldığı, şəkər xəstəliyindən qoruduğu, yağ yandırılmasına köməkçi olduğu və ağlını itirməyi yavaşlattığı istiqamətində nəticələri vardır.

 

• Güclü bir antioksidandır

• Xərçəngə qarşı qoruma təmin edər

• Səhv xolesterolu salar

• Ürək sağlamlığına yaxşı gəlir

• Qan təzyiqini aşağı salır

• Diş çürüklərini önləyər

• Diş əti xəstəliklərinə qarşı qoruma təmin edər

• Maddələr mübadiləsini sürətləndirər

• çəki verməyə köməkçi olur

• İmmunitet sistemini gücləndirər.

 

Yaşıl Çay Necə Hazırlanır?

 

Yaşıl çayı hazırlamaq üçün digər bitki mənşəli çaylardan daha fərqli bir yol izləməniz lazım deyil. Bir fincan çay üçün bir çay qaşığı (5 qr) qurudulmuş yaşıl çay yarpağı kafi olacaq. Yaxşı su istifadə çayın dadını çıxara baxımından əhəmiyyətli. Suyu qaynadın, ocağı bağlayın və 4-5 dəqiqə gözləyin. Bubbles azaldıktan və su bir az soyuduqdan sonra stəkanın üzərinə süzgəcli yerləşdirdiyiniz yaşıl çayın üzərinə tökün. 2-3 dəqiqə gözlədin, daha uzun gözlətsəniz çayın dadı bir az acı ola bilər. Diqqət yetirməniz lazım olan nöqtə isə su tam qaynar haldaykən stəkana boşaltmamak, çünki yaşıl çay ən yaxşı 80-85 dərəcə suyla dəmlənir.

 

Yaşıl Çayın Sağlamlığa Faydaları

 

Böyük ölçülü insan qruplarıyla edilən araşdırmalar yaşıl çayın xərçəngə qarşı istifadəsi və ürək sağlamlığına faydaları sahəsində umutlandırıcı nəticələr verməkdədir. Ancaq bu araşdırmaların əksəriyyəti yaşıl çayın gündəlik olaraq istifadə edildiyi Asiya ölkələri qaynaqlıdır. Bu da araşdırmaya qatılan insanların daha çox balıq istehlak etməsi və yeməklərində soya istifadə səbəbiylə qərb cəmiyyətlərindən fərqli nəticələr əldə edilə biləcəyi ehtimalını ortaya qoymaqdadır. Elm dairələrinin birləşdiyi ana nöqtə isə yaşıl çayın güclü antioksidan təsiriylə, müxtəlif xəstəliklərə və var olan xəstəliklərin yayılmasına səbəb olan sərbəst radikalları təmizləməsi.

 

Yaşıl Çay və Arıqlama: Yaşıl çayın zəifləmə üzərinə təsiri mövzusunda edilən araşdırmaların yaşıl çayın aclıq hissini basdırdığı, maddələr mübadiləsini sürətləndirdiyi və güclü antioksidan təsiriylə yağı parçalayaraq təcrübəyə mane olduğu istiqamətində nəticələri vardır. Xüsusilə bel bölgəsindəki yağlanılmağı maneə törədən yaşıl çay bu sayədə infarkt riskini də azaldır. Təbii kilo vermək üçün yaşıl çay tək başına kafi deyil. Təsirini artıra üçün nizamlı məşq etmək və istehlak kalorilərin nəzarət edildiyi bir bəslənmə proqramını izləmək tələb olunur.

 

Hipertansiyon və Yaşıl Çay: Böyrəklər tərəfindən ifraz olunan və hiper təzyiqin ana səbəbləri arasında iştirak edən anjiyotensin çevirici fermentin (angiotension converting enzyme - ACE) təsirləri yaşıl çayla hafifletilebiliyor. Buna bağlı olaraq qan təzyiqi normal səviyyələrində seyr üçün infarkt və enmə riskini nizamlı yaşıl çay istehlakı ilə azaltmaq mümkün. Heyvanlar və insanlar üzərində edilmiş və nəşr bu araşdırmalarda yaşıl çay çay kimi deyil yaşıl çay özü olaraq istifadə edilmiş.

 

Xolesterol və Yaşıl Çay: Damar tutulmalarına gətirib çıxaran LDL xolesterolun yığılmasını maneə törətməyə köməkçi olan yaşıl çay eyni zamanda tromboz olaraq bilinən anormal qan laxtalanması səbəbiylə görülən damar tıkanıklığı riskini də azaldır.

 

Yaşıl Çayın Antioksidan təsiri: Yaşıl çay içində olan bir antioksidan olan Kate DNT hasarı, xərçəng, qan laxtalanması və ateroskleroz kimi ciddi xəstəliklərə kömək olan sərbəst radikalların təmizlənməsini sürətləndirir. Bu antioksidanlar yaşıl çayda daha konsentrə çünki yaşıl çay yarpağı qara çaya görə daha az işlənir.

 

Xərçəng və Yaşıl Çay: İnsanlar üzərində edilən araşdırmalar gündə 2 stəkan yaşıl çay içmənin xərçəng inkişafını maneə törətdiyini ortaya qoymaqdadır. Ancaq bu işlərin sayı hələ qeyri-kafi olaraq qəbul edilməkdədir. İlk iş; 1. və 2. mərhələ sinə xərçəngi olan 500 Yapon qadın üzərində edilmişdir. Iş nəticəsinə görə əməliyyat əvvəli və sonrası artırıla yaşıl çay istehlakının xərçəngin təkrarlanma etmə nisbətini saldığı təyin. Çində edilən bir digər araşdırmada isə yaşıl çay içmənin mədə xərçəngi, yemək borusu xərçəngi, prostat xərçəngi, pankreas xərçəngi və kolorektal xərçəngə tutulma riskini azaltdığı nəticəsində əldə edilmiş. Son olaraq, gündə 2 stəkan yaşıl çay istehlak etmənin ağciyər xərçənginə tutulma riskini 18% nisbətində azaltdığı bu sahədə edilən 22 işin nəticəsi olaraq təyin olunmuş.

 

Diş Sağlamlığı və Yaşıl Çay: Diş çürüməsidir əsas səbəbi olan diş səthində yığılan və val təbəqəsi meydana gətirən bakteriyaların nizamlı yaşıl çay istehlakıyla azaltılabildiği müxtəlif araşdırmaların nəticəsi olaraq elmi jurnallarda nəşr olunmuşdur. Yaşıl çay bakteriya təcrübəsini maneə törətdiyi kimi diş əti xəstəlikləri mübarizədə təsirli bir üsul olaraq illərdir istifadə edilir.

 

Yaşıl Çayın Tarixi

 

Yaşıl çay bu qədər məşhur olunca tarixi ilə əlaqədar əfsanələrdə də artım yaşanmaqda. Bəzi qaynaqlarda yaşıl çay yarpağının təxminən 5000 il əvvəl qəza nəticəsində qaynayan suya düşdüyü ifadə edilərkən bu qaynayan suyun sahibinin Shen Nung adlı Çin İmperatoru mu yoxsa Shie Non Sheik adlı bir kəndli mü olduğu qəti deyil. Bəlkə də yaşıl çayın ilk istifadə başlanması tamamilə fərqlidir ancaq görünən o ki bunu dəqiq olaraq bilməyəcəyik. Köhnə çağlarda Çində yalnız yaşıl çay istifadə edilirdi. Yaşıl çayın yarı qıcqırdılmış edilməsiylə çıxarılan Oolong çayı və tam qıcqırdılmış edilməsiylə çıxarılan qara çay çox sonradan kəşf edildi. O dövrdə yalnız təzə yaşıl çay yarpaqları və qaynar su istifadə edilirdi. MS. 600-900 illəri arasında, Tang sülaləsinin zamanında "Lu Yu" tərəfindən yazılmış olan "Cha Jing - Klassik Çay" adlı kitab yaşıl çayın tarixi haqqında ən ətraflı məlumatların olduğu qaynaqdır. Bu kitabda dövrün çay evləri haqqında məlumat verilir və ən yaxşı çayın haralardan satın alına biləcəyi izah edilməkdədir. 800-lü illərdə Yaponiyada istifadə edilməyə başlanan yaşıl çay Sencha, Matcha və Bancha kimi məşhur Yapon çaylarının mənbəyi olaraq göstərilməkdədir. Yaşıl çayın Avropa qitəsinə gəlişi isə MS 1600 yıllarıdır. Günümüzün ən məşhur içkiləri arasında alan yaşıl çay dünyada sudan sonra ən çox istehlak edilən içkidir.

 

Yaşıl Çayın Yan Təsirləri

 

Ürək problemləri, yüksək təzyiq, böyrək problemləri, qaraciyər problemləri, mədə xorası və anksiyete başda olmaq psixoloji pozuqluqları olanlar yaşıl çay istehlak etməməlidirlər. Anemiya, şəkərli diabet, qlaukoma və ya osteoporoz xəstəlikləri olan kəslər yaşıl çay içmədən və ya ekstresini istifadə etməzdən əvvəl mütləq bir həkimə danışmalıdır. Hamilə və əmizdirən qadınlar da yaşıl çay içməkdən çəkinməlidir. Həddindən artıq yaşıl çay istehlakı əsəbilik, yuxusuzluq, ürək döyüntüsü, baş gicəllənməsi yarada bilər. Kafein ehtiva etdiyindən bəzi kəslərdə ürək bulanma, qusma, ishal, baş ağrısı və iştah itkisinə səbəb ola bilər. Yaşıl çay aşağıdakı dərmanlarla qarlılıqlı təsirə keçə bilər və təsirlərini arzu edilməyən ölçülərdə azalda bilər və ya yüksəldə bilər. Bu dərmanları istifadə yaşıl çay içməyə başlamazdan əvvəl həkiminizə məsləhətləşməlisiniz. Ürək ritmini tənzimləyən dərmanlar Beta-lactam antibiotiklər Diazepam (valium) və lorazepam kimi narahatlıq dərmanları Yüksək təzyiq və ürək dərmanları Qan nazildici dərmanlar və aspirin Kemoterapi dərmanları Clozapine (Clozaril) ephedrine Lityum Bəzi antibiotiklər Doğum idarə həbləri