Qayısının Faydaları
Kaysının faydaları arasında ən
çox bilinəni qəbizliyə yaxşı gəlməsi və bağırsaq hərəkəti təmin etməsidir.
Ayrıca göz sağlamlığının qorunması, ürək sağlamlığının qorunması, sağlam bir dəri
və saçlar üçün təklif meyvələr arasında iştirak edir. Bunlara əlavə olaraq ərik
ehtiva etdiyi qida lifi sayəsində toxluq hissini uzadar və kilo vermənizə köməkçi
ola bilər.
Qayısının Sağlamlığa Faydaları
Qəbizlik:
Qəbizlik nəcisin quruyub sərtləşməsi
səbəbiylə meydana gələr. Normaldan daha sərt olan nəcis bağırsaqlardan daha çətin
keçir və bədəndən atılması çətinləşər. Bəzi dərmanlar qəbizliyə səbəb ola bilər
ancaq qabizliyin başlıca səbəbi pis bəslənmə vərdişlərinin. Əgər kifayət qədər
su içmiyorsanız, pis bqidalanırsa (fast-food, konserv gıdalar..vb) və almanız
lazım olan qida lifindən almanız qəbizlik riski yüksəlir. Ən çox qida lifi
ehtiva meyvələr arasında iştirak edən ərik həm qəbizliyi önləmək həm də
qabizliyin müalicəsi üçün təklif edilməkdədir.
1 ədəd orta boy ərik təxminən 1
qram qida lifi daxildir və bu miqdar gündəlik qida lifi ehtiyacının% 3ün bərabər
gəlir. Dışkıyı yumşaldaraq bağırsaqlardan keçişini asanlaşdıran qida lifi
sağlam bir həzm sistemi üçün son dərəcə əhəmiyyətlidir. Qida lifi yalnız
qabizliyin keçməsinə deyil, eyni zamanda pis xolesterolun salınmasına də köməkçi
olur. Tez-tez qəbizlik problemi yaşayırsınızsa ərik xaricində lif baxımından zəngin
moruq, çöl mersini, armud, və ərik kimi meyvələri daha çox istehlak etməlisiniz.
Sümük Sağlamlığı:
Ərik sağlam sümük inkişafı və
sümük quruluşunun qorunması üçün lazımlı olan vitamin və mineralların çoxunu
ehtiva etməkdədir. Bəlkə tək başına sümükləri qorumaq üçün kafi deyil ancaq
sümük sağlamlığının ön planda olduğu bir bəslənmə proqramı tətbiq edirsinizsə
qayısının yeməniz lazım olan meyvələr siyahısına əlavə edə bilərsiniz. Sümüklər
üçün əhəmiyyətli kalsium, fosfor, manqan, dəmir və mis mineralları baxımından zəngin
olan ərik osteoporoz kimi sümük xəstəliklərindən qorunmaq üçün tövsiyə meyvələrdən
biridir.
Ürək Sağlamlığı:
Bitki qaynaqlı qidalara xas
(polifenolik antioksidantlar) flavonoid və digər antioksidanlar baxımından zəngin
olan ərik ürək xəstəlikləri, o cümlədən bir çox ciddi xəstəliyin görülmə
riskini artıran "oksidativ stresi" tarazlıqlar. Ayrıca bu
antioksidanlar bədənimiz tərəfindən kılcal damar divarlarının quruluşunu
mühafizə etmək üçün istifadə edilərlər.
Göz Sağlamlığı:
Ərikdə rəngini verən karotenoid və
rübab üzərinə edilən araşdırmalar bu piqmentlərin göz sağlamlığının qorunmasına
köməkçi olduğunu və yaşla birlikdə ortaya çıxan göz xəstəliklərinin riskini
saldığını ortaya qoymaqdadır. C vitamini baxımından zəngin olan ərik və
qreypfrut, portağal, çiyələk, yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər, Brüssel kələmi kimi
meyvə və tərəvəzləri daha çox yeməyiniz qataraq, sarı nöqtə xəstəliyi (makular
degenerasiya) kimi xəstəliklərin görülmə ehtimalını əhəmiyyətli nisbətdə
azaldır.
iltihab:
Yalnız bitki mənşəli qidalarda
olan kateşinler (catechins) baxımından zəngin olan ərik (1 ədəd ərik 4-5 qram qədər
Kate daxildir) bu xüsusiyyəti ilə romatizm, bronxit kimi iltihablı xəstəliklərin
müalicəsinə kömək edə bilər. Edilən araşdırmalar kateşinlerin iltihabın kritik
addımlarından biri olan cyclooxygenase-2 (cox-2) fermentinin fəaliyyətini
baskıladığını ortaya qoymaqdadır. Ancaq bu araşdırmaların sayı hələ kafi səviyyədə
deyil və qayısının bu faydası haqqında daha çox məlumat üçün insanların
iştirakı ilə keçiriləcək elmi işlərə ehtiyac duyulmaqdadır.
Kalium:
Bədən funksiyalarının davam edə
bilməsi üçün kritik bir mineral və elektrolit olan kalium bədəndə maye
tarazlığının təmin edilməsinə, ürək ritminin qorunmasına, əzələlərin hərəkət
etməsinə, sinir sisteminin doğru işinə və böyrəklərin qanı filtrelemesine köməkçi
olur. 1 ədəd ərik günlük kalium ehtiyacının% 3ünün qarşılayar və bu əhəmiyyətli
mineral üçün olduqca sağlam bir qaynaqdır.
Demir:
Əskikliyində halsızlıq, baş
ağrısı, baş gicəllənməsi, ağız içi yaraları, saç və dərinin solgunlaşması kimi əlamətlər
görülən dəmir mineralı qanın bütün toxumalara və orqanlara oksigen daşımasını təmin
qırmızı qan hüceyrəsi istehsalında istifadə olunur. Dəmir ehtiva edən meyvə və
tərəvəzlər arasında ilk sıralarda iştirak edən quru qayısının 100 qramı 6 mg dəmir
ehtiva və bu miqdar gündəlik olaraq alınması təklif dəmir miqdarının% 35'ini bərabər
gəlməkdədir. Dəmir əskikliyi yaşayırsınızsa quru ərik xaricində qurudulmuş
pomidor, təzə cəfəri, ispanaq, yaşıl zeytun və quru üzümü bəslənmə siyahınıza əlavə
edə bilərsiniz.
Qayısının Digər Faydaları
Ərik yağı dəri tərəfindən sürətlə
əmilir və emildikten sonra dərini yağlı buraxmaz. Ekzema qaşıntısı kimi dərini
tahriş edən problemlərə qarşı ərik yağı istifadə edə bilərsiniz. Qayısının atəş
salıcı təsiri vardır və soyuq qəbulunluğu kimi qızdırmalı xəstəliklərin müalicəsinə
köməkçi qidalar arasındadır.1 ədəd ərik 17 kalori ehtiva edər. Kalorisi ən
aşağı meyvə deyil, bəlkə ancaq qida lifi baxımından zəngin olduğu üçün pay
aralarında 2-3 ədəd ərik yeyərək toxluq müddətinizi uzada bilərsiniz. Ərik yağı
istifadə hazırlayacağınız üz maskaları dərinin elastikliyini qorumasına köməkçi
olur və qırış meydana gəlməsini gecikdirər. Həssas bir dəriniz varsa və kimyəvi
maddələr ehtiva edən nəmləndirici kremlər istifadə A və C vitaminləri ehtiva edən,
eyni zamanda təsirli bir nəmləndirici olan ərik yağını cəhd edə bilərsiniz.
Saça bir çox faydası olan oleik və linoleik turşular baxımından zəngin ərik
yağını köhnəlmiş saçları yumşaltmaq üçün istifadə edə bilərsiniz. Saç dərisinin
həddindən artıq qurumasına səbəb olan sədəf, ekzema, kəpək kimi problemlər üçün
ərik yağını cəhd edə bilərsiniz. Saç dərinizə ərik yağıyla masaj etdikdə A və E
vitaminləri ilə dərinin yenilənməsinə köməkçi olaraq saç dərisini dərindən
nemlendirecektir.
Çox Ərik Yəmənin Bir Zərəri
Varmı?
Normal miqdarda istehlak edilən təzə
əriyin bilinən bir yan təsiri yoxdur. Ancaq quru qayısının istehsal prosesində
istifadə kimyəvi maddələrin bəzi astma xəstələrində hücumları tətiklədiyi
istiqamətində araşdırma nəticələri var. ABŞ Federal Qida və Dərman Dairəsi
(FDA) məlumatlarına görə quru qayısının rəngini qorumaq və rəf ömrünü uzatmaq
üçün istifadə kükürd dioksid qazı astma xəstələrinin% 5'inde reaksiyaya səbəb
olur. Bundan qorunmaq üçün istehsal mərhələsində sulfid ehtiva edən komponentlərin
istifadə orqanik quru kayısılardan istehlak edə bilərsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder