Coke Cayinin Faydalari

Cökə Çayının Faydaları

 

Avropada, xalq arasında əsrlərdir müxtəlif narahatlıqların müalicəsində istifadə cökə, Tilia olaraq bilinən cökə ağacından (lime tree) əldə edilir. Ən tez rast gəlinən cökə ağacı növləri, Tilia cordata və Tilia platyphyllos'dur. İki ağacın bir-birindən fərqi, yarpaqlarının böyüklüyüdür. Cökə çayı ənənəvi olaraq sinirləri yatırmaq və qayğı aradan qaldırıcı olaraq istifadə edilməkdədir.

 

Cökə ağacı olduqca sürətli böyüyər və 15-25 metr uzunluğa çata bilər. Sağlamlığa faydalı və müxtəlif narahatlıqların müalicəsində istifadə hissəsi isə sarı-ağ rənglərdə açan çiçəklər və yarpaqlarıdır. Çiçəklər, bahar aylarında açar və bu mövsümdə toplandıqdan sonra qurudulur. Ürək şəklindəki bu çiçəklər 5-10 santimetr uzunluğa qədər böyüyər. Cökə ağacı qabığı boz, yumşaq və liflidir.

 

Mülayim iqlim xas cökə ağacı qışda yarpaqlarını tökər. Ağacın məhsula bağlı olaraq güclü və yumşaq qoxulu çiçəklər aça bilər. Çiçeklerinde olan yağ sayəsində aromatik bir dadı vardır. Qurudulmuş çiçəkləri isə yüngül şirin və yapışkandır.

 

• tərləməyə təşviq edər

• Atəş salar

• Öskürəyə yaxşı gəlir

• Qripə və soyuqdəyməyə yaxşı gəlir

• Migren ağrılarını yüngülləşdirər

• qayğını azaldır

• Stressi azaldır və rahatlama təmin edər

• İshal müalicəsində istifadə

• Qan təzyiqini aşağı salır

• Qaraciyər narahatlıqları müalicəsində istifadə

• Damar sərtliyinə qarşı istifadə

• Həzm sisteminin daha yaxşı işini təmin edər

• Noy spazmlarını aradan qaldırar

• Öd kisəsi xəstəliklərinə qarşı istifadə

• Boğaz ağrısını alır

• həzmsizliyə yaxşı gəlir

• Çarpıntıyı aradan qaldırar

• Toksinlərin atılmasına köməkçi olur.

 

Cökə Çayı necə hazırlanır? Yeməklərdən sonra qara çay ya da qəhvə içmə vərdişiniz varsa bunların yerinə cökə çayı içərək həm həzm sisteminizin daha yaxşı işini həm də ruhi olaraq rahatlama təmin edə bilərsiniz. Cökə çayı hazırlayarkən stəkan başına bir çay qaşığı tepeleme qurudulmuş cökə ölçüsünü istifadə edə bilərsiniz. Cökəsi suyla birlikdə kaynatmayın. Əvvəl suyu qaynadın və əvvəldən cökə qoyduğunuz demliğe qaynamış suyu boşaldıb ağzını bağlayın və 10 dəqiqə demlenmesini gözləyin. Yeməklərdən sonra gündə 3 dəfə cökə çayı içə bilərsiniz.

 

Cökəsi Sağlamlığa Faydaları

 

Cökə çayı ölkəmizdə olduğu kimi fərqli mədəniyyətlərdə ənənəvi olaraq qrip səbəbiylə yüksələn atəşi salmaq üçün istifadə edilməkdədir. Cökə çayının buxarı burun tıxanıqlığının açmağa yararken, isti çay boğaz ağrısını, öskürəyi alır. Digər məşhur istifadəsi isə sakitləşdirici təsiri ilə sinirləri yatırmaq üçündür. Sakitləşdirici təsiri olan cökə çayı gərginliyi alır, qayğı səbəbiylə çəkilən sinirləri yatırar, stressi azaldır və yuxuya keçişi asanlaşdırır.

 

Ürək çarpıntısına və yüksək təzyiqə qarşı tövsiyə edilən cökə çayı, C vitamini qaynağı olan limon suyu ilə birlikdə istehlak edildiyində immunitet sistemini gücləndirər. Cökə çiçəyi ilə hazırlanan dəri kremləri, qotur dəri xəstəliklərinin əlamətlərini yüngülləşdirmək üçün istifadə edilməkdədir. Müxtəlif kosmetik markaları selülit kremləri içərisində cökə istifadə.

 

Sidik sökdürücü olaraq qaraciyər və öd kisəsi xəstəliklərinin müalicəsində köməkçi olaraq istifadə edilər. Cökəsi faydaları üzərinə edilən iş sayı olduqca az olmaqla birlikdə bəzi klinik araşdırmalar əzələ sıxılmalarını azaltdığı istiqamətində nəticələrə malikdir.

 

Cökəsi bazarda qurudulmuş cökə çiçəkləri, hazır paket çay, kapsula, cökə özü və bədəndir olaraq tapa bilərsiniz.

 

Cökəsi Tarixi

 

Cökə ağacının çiçəkləri Orta əsrlərdən bu yana ənənəvi olaraq tərləməyi təşviq etmək və atəş salmaq üçün kullanılmaktır. Tarix boyunca sidik sökdürücü, spazm həll edici, mədəni sakitləşdirici, öskürək və boğaz ağrılarına qarşı, bəlğəm sökdürücü, migren ağrılarına qarşı, qaraciyər və öd xəstəliklərinə qarşı istifadə edildiyi bilinməkdədir.

 

Almaniyada rəsmi olaraq şəfalı bitki qəbul edilən cökə, həkimlər tərəfindən soyuq qəbulunluğuna qarşı tövsiyə edilməkdədir. Bəzi mədəniyyətlərdə yalnız cökə ağacı altında oturaraq epilepsinin müalicə edilə inanılırmış.

 

Yunan mifologiyasında, tanrılara onu adi bir insansınız arasında buraxmaması üçün yalvaran Philyra'nın bu istəyinin qarşılığında uzun ömürlü cökə ağacının dönüştürüldüğünde inanılırmış.

 

Cökəsi Yan Təsirləri

 

Cökə qısa davamlı və tövsiyə edilən nisbətlərdə istifadə bir yan təsiri yoxdur. Ancaq mütəxəssislər uzun davamlı istifadəsinin ürək ziyanına səbəb ola biləcəyini ifadə edirlər. Ayrıca cökə ağacı qabığına təmas etmək dəridə qıcıqlanma yol aça bilər. Hamilə və əmizdirmə dövründəki qadınların cökə çayı içmədən əvvəl həkimlərinə danışmaları tövsiyə edilməkdədir.