Goy Oskurek Haqqinda
Öskürəyi əhəmiyyət
verin
Goy oskurek gedərək təkrar əhəmiyyət qazanan bir xəstəlikdir.
Öskürək uşaqlarda çox sıx görülən bir şikayettir və hər 100 uşağın ən az 35
yaşında bir əvvəlki ay ərzində öskürək ilə əlaqədar bir dərman istifadə hekayəsi
mövcuddur. Unudulmamalıdır ki; öskürək sadə bir üst tənəffüs yolu xəstəliyinin
tapıntısı ola bildiyi kimi, daha az sıxlıqla da olsa çox əhəmiyyətli xəstəliklərin
da ilk tapıntısı ola bilər.
Yalnız öksürüğün
xüsusiyyətinə baxaraq hər zaman xəstəliyin diaqnozunu və müalicəsini təyin etmək
mümkün deyil. Bəzi xüsusi vəziyyətlər vardır ki uşağın necə öskürdüyü tanıya
köməkçi olmaqdadır. Boğmaca xəstəliyində da belədir. Yalnız həkimlər deyil
analar, nənə də boğmaca öksürüğünü çox yaxşı tanıya bilməkdədir. Öskürəyin
böhran şəklində arxa arxaya gəlməsi, uşağın nəfəsinin kəsilər kimi olması və
arxasından nəfəs almağa çalışarkən çıxardığı səs boğmaca öskürəyi üçün səciyyəvidir.
Boğmaca tapıntıları nələrdir?
Bir çox xəstəlikdə
olduğu kimi boğmacada da ilk tapıntılar 1-3 həftə davam edən inkubasiya dövrəsini
taxıban ortaya çıxan, 2 həftə qədər sürən burun axıntısı, asqırıq, yüngül öskürək,
yüngülü atəş kimi sadə bir üst tənəffüs yolu infeksiyaya bənzər tapıntılardır.
Bu yüngül öskürək 1-2 həftə içində, boğmaca üçün tipik olan quru, narahat edici
öskürək böhranlarına çevrilər. Öskürək böhranı dəqiqələrlə bilər, uşaqlarda rəng
dəyişikliyi, yüzdə qızarma və ya göyərmə görülə bilər. Öskürək gecələri ya da
soyuq havaya məruz qalmaq ilə artar 4- 6 həftə qədər davam edə bilər, uşaq
tez-tez öskürək böhranları arasında yaxşıdır.
Bəzi kiçik körpələrdə
tipik boğmaca öskürəyi olmaz, onun yerinə nəfəs almada çətinlik və qısa davamlı
apne (nəfəs almanın dayanması) meydana gələ bilər ki, bu vəziyyət ana, ata üçün
olduqca narahatlıq verici ola bilər.
Tənginəfəslik tutulan
yetkinlik çağındakı uşaqlarda şikayətlər daha yüngül ola bilər və tipik boğmaca
öskürəyi yerinə uzun sürən öskürəklər ortaya çıxa bilər. goy oskurek haqqinda
bildirilməsi zəruri olan bir xəstəlikdir. Həm şübhəli hadisə həm də sübut hadisələrin
səhiyyə nüfuzlarına bildirilməsi, milli peyvənd proqramlarında lazımlı
qaydaların edilə bilməsi üçün əhəmiyyətlidir.
Kimlər risk qrupunda?
Boğmaca xəstəliyi 6
aydan kiçik olan hələ boğmaca peyvəndi olmamış ya da peyvənd proqramları
tamamlanmamış uşaqları təsir etməkdədir. Təəssüf ki boğmaca kiçik uşaqlarda bəzən
həyatı təhdid edici ola bilməkdədir. Bir də peyvəndin fəaliyyəti illər içində
azalması səbəbi ilə yetkinlik çağındakı (12-18 yaş) uşaqlar və gənc yetkinlərdə
boğmaca baxımından ən həssas qruplardır. Peyvəndi olan uşaq da boğmaca keçirə
bilərlər amma peyvəndi olmayan insanlarda xəstəlik çox daha ağır seyr etməkdədir.
Boğmaca yoluxucu bir
xəstəlik
Boğmaca mikrobu
yoluxucudur. Xəstə adamın evdə təmas etdiyi kəslərin% 70-100 'ünə, məktəbdəki
temaslıların isə% 50-80'ine xəstəliyi bulaştırdığı düşünülməkdədir. Boğmaca çox
tənəffüs yolu xəstəliyi kimi xəstə adamın asqırıq ya da öskürəyi əsnasında ətrafa
damlacıqlar içində yayılan mikrobların tənəffüs edilməsi ilə bulaşır. Kimi
zaman da elə bulaşan boğmaca mikrobu uşağın əlini ağzına ya da burnuna götürməsi
ilə bulaşar bu səbəb ilə əl yuma çox əhəmiyyətlidir.
Boğmaca xəstəliyin
erkən dövrlərində xüsusilə öskürək başladıqdan sonrakı ilk iki həftə ən çox
yoluxucudur. Antibiotik başlanması bu bulaştırıcılık müddətini 5 günə qədər
azala bilər.
Boğmaca diaqnozu və
müalicəsi ...
Boğmaca mikrobunu mədəniyyətdə
çıxarılması olduqca çətindir amma boğazdan alınan sürüntü xəstəlik etkenini təyin
məqsədi ilə bəzi testlər mövcuddur. Boğmaca diaqnozu qoyulan xəstələr ümumiyyətlə
2 həftə boyunca antibiotiklər ilə müalicə edilirlər. Antibiotik nə qədər erkən
(xüsusilə böhran şəklindəki öskürəklər başlamadan əvvəl) dövrdə verilsə şikayətləri
azaltmada o qədər təsirlidir.
Boğmaca diaqnozu
qoyulan bəzi uşaqların xüsusilə 1 yaşın altındakı xəstəxanada yataraq müalicə
edilmələri lazımdır. Boğmaca olan bir yaşın altındakı hər beş uşaqdan birində nəfəs
darlığı, nəfəs dayanması, xüsusilə öskürək keşikləri əsnasında oksigen
ehtiyacı, sətəlcəm, ağzından alışı yaxşı olmaması səbəbi ilə körpənin bədəninin
susuz qalması kimi fəsadlar ortaya çıxar.
Boğmaca müalicəsində
edə biləcəkləriniz
Körpənizə boğmaca
diaqnozu qoyulub müalicəsinə başlandığı təqdirdə antibiotiklərin tövsiyə
edildiyi şəkildə aksatılmadan verilməsi çox əhəmiyyətlidir. Bir çox xəstəlikdə
olduğu kimi öskürək dərmanları boğmaca öksürüğünün müalicəsində bir işə
yaramamaqdadır. Olabiləcək yan təsirləri səbəbi altı yaşın altında (xüsusilə də
4 yaşın altında) bu dərmanların istifadə edilməməsi tövsiyə edilməkdədir.
Yaxşılaşma müddəti
boyunca öskürəyi başladacaq oda spreyləri, kamin, odun-kömür sobaları və
siqaretdən uzaq dayanılması əhəmiyyətlidir. Boğmacalı uşaq öskürəklə birlikdə
kusabilirsiniz və ağızdan kifayət qədər yemək -sıvı qorunur. Bu səbəblə az
miqdarda tez qidalanma ilə uşağın susuz qalmaması əhəmiyyətlidir. Gözlərdə çökmə,
ağız və dil quruluğu, az sidik çıxarma, narahatlıq və uşaqlarda susuzluğun ən
sıx rast gəlinən tapıntılarının. Uşaqları boğmaca xəstəliyindən qoruya bilmək
üçün təklif peyvənd proqramlarında riayət olunmalıdır. Hər şeyə baxmayaraq
boğmaca düşündürən bir öskürək vəziyyətində ən qısa zamanda həkimə müraciət
edib, ən qısa müddətdə xəstəliyin diaqnoz və müalicəsinə bağlı planları etmək əhəmiyyətlidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder