Brokolini Faydaları
Brokoli bəlkə ən məşhur tərəvəzlər
arasında yer almır ancaq ən faydalı tərəvəzlər siyahısında ilk 3 arasında
olduğu aldığı qəti. Bu günə qədər brokoliyi faydaları üzərinə edilən 300-dən
çox işdə əldə edilən 3 ortaq nəticə var. (1) brokoli hüceyrə quruluşunu
qoruyaraq bədəni xərçəng kimi hüceyrə quruluşunu dəyişdirərək irəliləyən xəstəliklərə
qarşı qoruma təmin edir, (2) xroniki iltihablanmağı önləyir, (3) sərbəst
radikallarla mübarizə edərək bədənin müxtəlif xəstəliklərə qarşı müqavimətini
artırır. Təbii brokoliyi faydaları bunlarla məhdud deyil. Məsələn 1 ədəd
brokoli (təxminən 30 qr) yeyərək gündəlik C vitamini ehtiyacının az qala
yarısını ala bilərsiniz.
Brokolini Qida Dəyərlər
100 qram çiy brokoli;
• Gündəlik A vitamini ehtiyacının%
12'sini (623 IU)
• C vitamini ehtiyacının% 149'unu
(89.2 mg)
• E vitamini ehtiyacının% 4-nü
(0.8 mg)
• K vitamini ehtiyacının%
127'sini (102 MCG)
• B6 vitamini ehtiyacının% 9-unun
(0.2 mg)
• B2 vitamini ehtiyacının% 7ini
(0.1 mg)
• Folat ehtiyacının 16% -ni (63
MCG)
• B3 vitamini ehtiyacının% ^
3ünün (0.6 mg)
• Kalsium ehtiyacının% 5-ni (47
mg)
• Demir ehtiyacının% 4-nü (0.7
mg)
• Maqnezium ehtiyacının% 5-ni (21
mg)
• Fosfor ehtiyacının% 7ini (66
mg)
• Kalium ehtiyacının% 9-unun (316
mg)
• Natrium ehtiyacının% 1ini (33
mg)
• Sink ehtiyacının% 3ünün (0.4
mg)
• Manqan ehtiyacının 10% -ni (0.2
mg)
• Selenyum ehtiyacının% 4-nü (2.5
MCG) qarşılayar.
Brokolini Sağlamlığa Faydaları
2000 ildən bəri müxtəlif cəmiyyətlərdə
istehlak brokoliyi ticari olaraq çıxarılmasına 1920-ci ildə ABŞ-da başlanmış.
Hal-hazırda ticarət brokoli yetiştiriciliğinin% 90ı bu ölkədə edilir. Brokolini
faydaları mövzusunda ilk araşdırmalar təxminən 20 il əvvəl xərçəng sahəsində
başlamış. Bu illərdə edilən bəzi araşdırmalarda brokoli və turpgiller
familiyasından olan digər tərəvəzlərin (gül kələm, kələm, Brüssel kələmi ...)
nizamlı olaraq istehlak edildiyində xərçəng riskini düşürebileceği nəticəsində əldə
edilmiş. İlk işləri təqib edən işlərdə brokoliyi xolesterolu salma, qəbizliyi
qarşısının alınması, iltihab keçirmə, bədəni toksinlərdən təmizləmə kimi bir
çox fərqli xüsusiyyəti olduğu təyin. İndiki vaxtda isə zəngin mineral, vitamin
və qida lifi məzmunu ilə qidalanma mütəxəssislərinin istehlak təklif tərəvəzlər
arasında ilk sıralarda iştirak edir.
Xərçəng: Xərçəngə qarşı bədəni
qoruyan fitokimyasal birləşmələr (sulforaphane və indol-3-karbinol (I3C))
ehtiva edən brokoli eyni zamanda detoks enzimlerini artıraraq bədənin toksinlərdən
təmizlənməsinə köməkçi olur. Brokoliyi, xüsusilə qadınlarda döş xərçəngi
riskini aşağı salmaq üçün bir başqa üstünlüyü də östrojen səviyyəsini
kompensasiya. Turpgiller familiyasından olan digər tərəvəzlər kimi brokoliyi də
kimyəvi quruluşu olduqca mürəkkəbdir və hansı komponentlərin xərçəngə qarşı
qoruma təmin tam olaraq təyin etmək olduqca çətindir. Ancaq bu sahədə görülən
işlər brokoliyi digər tərəvəzlərlə birlikdə nizamlı olaraq istehlakının bədəndə
xərçəng hüceyrəsi meydana gəlməsini maneə törətdiyini ortaya qoymaqdadır. Həzm
Sistemi: Brokoli ehtiva etdiyi yüksək miqdarda qida lifi ilə həzmə köməkçi
olur. 100 qr brokoli, mütəxəssislərin sağlam bir həzm sistemi üçün təklif
etdiyi gündəlik qida lifi miqdarının% 10'nunu qarşılayar. Bu sayədə nizamlı
olaraq brokoli yemək qəbizlik ehtimalını əhəmiyyətli nisbətdə azaldır.
Brokolini həzm, xüsusilə mədə üçün bir digər faydası bədən tərəfindən mədə pərdəsini
qorumaq üçün istifadə "izotiosiyanit" istehsalına dəstək olmasıdır.
Güclənən mədə pərdəsi, xora kimi mədə çəpərində meydana ibarət xəstəliklərə
qarşı daha dayanıqlı hala gəlir. Ürək və damar sağlamlığı: brokoliyi ürək və
damar sağlamlığına 1 nömrəli qatqısı xolesterolu salan təsirindən irəli gəlir.
Xolesterol şikayətiniz varsa çiy və ya bişmiş brokoli yeyərək xolesterol səviyyəsini
tarazlıqda tuta bilərsiniz. Təbii yüksək kolesterolle mübarizə yalnız brokoli
yemənin kafi olacağını söyləmək doğru olmaz. Xüsusilə tünd yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər
istehlak etməli və doymuş yağ və trans yağ (hidrogenə yağ) ehtiva edən qidaları
bəslənmənizə çıxarmalısınız. Brokolini ürək və damar sağlamlığı baxımından 2
nömrəli faydası isə B kompleks vitaminləri baxımından zəngin olması. B vitaminlərinin
sağlam damarlar üçün əhəmiyyətini və B vitamini əskikliyində ürək böhranı,
damar tıkanıklığı, iflic kimi xəstəliklərin baş tətikləyicisi
"homosistein" səviyyəsinin artdığını çoxumuz bilirik. Brokoli,
homosisteini tarazlıqda tutmaq üçün əhəmiyyətli vitaminlər arasında yer alan B6
və folat üçün olduqca yaxşı bir mənbəyidir. Detoks: Fiber, C vitamini və
kalsium baxımından zəngin olan brokoli toksinlərin bədəndən atılmasını sürətləndirən
tərəvəzlər arasında. Yüksək miqdarda qida lifi ehtiva brokoli bağırsaqlarda
yığılan yemək artıqlarının təmizlənməsinə köməkçi olarkən digər komponentləri
ilə (Glucoraphanin, gluconasturtiian, və glucobrassicin) qaraciyər enzimlerini
dengeleyerek qaraciyər detoksu edir. Antioksidan: brokoliyi antioksidan məzmunu,
bədənimizdə olan və ədədləri artdıqda bir çox xəstəliyin inkişafını sürətləndirən
sərbəst radikalları neytrallaşdırır edərək qoruma təmin edər. Bu qoruma, dəridə
görülən yaşlanma əlamətlərinin gecikdirilməsinə xərçəngə tutulma riskini
salmağa qədər geniş bir yelpazededir. D Vitamini: Xüsusilə günəşin üzünü az
göstərdiyi ərazilərdə yaşayanlar üçün D vitamini əskikliyi böyük bir problem
ola bilər, çünki D vitamini üçün ən yaxşı mənbə günəşdir. D vitamininin
saxlanılması üçün əhəmiyyətli olan A və K vitaminləri brokoli də bol miqdarda
tapılar və nizamlı olaraq brokoli yemək, möhkəmlətmə şəklində alınan D
vitamininin bədən tərəfindən depolanmasına köməkçi olur. Çəki Nəzarət: Pəhriz
edirsinizsə brokoliyi yardım ala bilərsiniz. Kalori miqdarı olduqca aşağı olan
(1 kasa brokoli 90 kalori ehtiva) brokoli eyni zamanda yüksək lif məzmunuyla
daha uzun müddət tox hiss etmənizi təmin edər. Diyetə başladıqdan sonra azalan
kalori səbəbiylə halsızlıq çəkirsinizsə brokoli də olan B vitaminləri
ehtiyacınız olan enerjini təmin edəcək.
Brokolini Digər Faydaları
Ehtiva etdiyi kalium ilə sinir
sistemini dəstəkləyir. Maqnezium və kalsium ilə təzyiqin tarazlıqda tutulmasına
köməkçi olur. C vitamini ilə immunitet sistemini gücləndirər. Kalsium və K
vitamini ilə sümük sağlamlığını qoruyar. Dərini günəşin zərərli şüalarına qarşı
qoruyar. Allergiya əlamətlərini yüngülləşdirir. Bədəndə turşu tarazlığını təmin
edir. İltihab önləyicilərinin. Göz sağlamlığını dəstəkləyir. Qan şəkərini
tarazlıqlar
Brokoli Necə İstehlak?
Brokoliyi yemədən əvvəl yaxşıca təmizləmək
üçün sirkəli suda 10-15 dəqiqə gözlədib bol suyla durulanın. Mütəxəssislər,
Brokolini qida dəyərini qoruması üçün 5 dəqiqədən çox olmamaq üzrə buxarda
pişirilmesine təklif edir. Əgər buxarda bişirmək imkanınız yoxsa suyu
kaynattıktan sonra kəsdiyiniz brokoliyi suya atın 5 dəqiqə qədər qaynayan suda
gözlədin. Hazırladığınız tərəvəz yeməyinə əlavə edəcəksinizsə (cür kimi) ən son
brokoliyi atın. Bir önerilmemekle birlikdə tavada kızartacaksanız yağı yaxşıca
kızdırdıktan sonra brokoliyi tavaya atın və təxminən 3.5 dəqiqə yağda çevirin.
Ancaq qızartma brokoliyi qida dəyərini yarıya yarıya azaltdığını unutmamaq
lazım. Çox Brokoli Yəmənin Bir zərəri varmı? Gündə 50 qramdan çox brokoli yemənin
bəzi yan təsirləri ola bilər. Əvvəlcə, əgər ishalseniz brokoli kimi yüksək lif
ehtiva edən qidalara bir müddət ara verməlisiniz. Ayrıca brokoli qaza səbəb ola
bilər. Hazırda qaz şikayətiniz varsa brokoliyi diqqətli istehlak etməlisiniz.
Brokolini səbəb olduğu qaz reflü şikayətlərini artıra bilər.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder