Sonsuzluq
Həlləri 6
Mikroenjeksiyon (ICSI) Nədir?
Kısırlıkla qarşı-qarşıya qalan bir çox cütün
ana-ata olmasını təmin edən balon körpə tətbiqi, qadın və kişiyə aid
reproduktiv hüceyrələrinin (yumurta və sperma) bədən xarici şərtlərdə döllənmə əməliyyatıdır.
Klassik üsulda, kişi və qadın artıma hüceyrələri
döllənmənin üçün bədən istiliyindəki, uyğun bir mühitdə 48 saat gözlədilər.
Ancaq kişinin sperma hüceyrələrinin hər hansı
bir səbəblə qadın yumurtasına erişemediği və ya yumurta pərdəsini aşamadığı
kişi sonsuzluğu vəziyyətlərində, bir balon körpə üsulu olan Mikroenjeksiyon
texnikası istifadə edilir.
Mikroenjeksiyon, tək bir sperma hüceyrəsinin
qadından əldə edilən yumurtanın içərisinə saç tükündən daha incə bir iynə köməyiylə
mikroskop altında inyeksiya edilməsi və döllənmənin təmin edilməsi əməliyyatıdır.
Mikroenjeksiyon texnikası, şiddətli kişi
kısırlığından zərər çəkmiş cütlərin qədərini açıqca dəyişdirdi. Yazı silsilənin
bu hissəsində Mikroenjeksiyon haqqında məlumatlar tapa bilərsiniz.
Mikroenjeksiyon (ICSI) Nədir?
Balon körpə müalicələri artıq bütün dünyada
standartlaşmış 3 əsas adımdan ibarətdir.
1.Yumurtalıkların çox sayda yumurta hüceyrəsi
çıxarmaları məqsədiylə xəbərdar
2. Bu yumurtaların toplanması və embryo
yaratmaq üzrə döllənməsi
3. Döllenmeden sonra embryoların analarının rəhminə
transfer edilmələri
Döllənmə klassik balon körpə (IVF) və ya
Mikroenjeksiyon (ICSI) üsulu ilə olur. Klassik boru körpədə spermalar toplanan
yumurtaların yanına buraxılır və özbaşlarına yumurtanı döllemede gözlənilər.
Kişinin tamamilə normal olduğu və sonsuzluğun qadına bağlı olduğu hallarda bu
üsul istifadə.
Mikroenjeksiyonda isə yumurtanın içinə tək
bir sperma 'mikromanipulator' adı verilən xüsusi bir alət köməyi ilə zerk
edilir. Döllənmə əməliyyatı yumurtalar toplandıqdan təxminən 2-4 saat sonra həyata
keçirilir.
Mikroenjeksiyon ilə olan döllənmənin əvvəlcə
yumurtaların ətrafındakı hüceyrələr (cumulus hüceyrələri) təmizlənər. Daha
sonra isə yumurta sabitleyici bir pipet ilə tutulur və çox incə bir iynə ilə
sperma yumurtanın içinə zerk edilir. Toplanan yumurtaların ortalama% 70 ətrafı
yetkin və döllənməyə uyğundur. Bunların da təxminən% 70-i döllenecektir. Məsələn
10 yumurtası olan bir qadının ortalama 5 embryosu gelişecektir.Bu bir orta olub
sayı bunun altında və ya üstündə ola bilər.
Mikroenjeksiyon kimlərə tətbiq oluna bilər?
Bu texniki başlıca 3 vəziyyətdə istifadə
olunur:
1. Sperma sayının az olduğu hallar
2. Sperma hareketliliğinin yoxdur olduğu vəziyyətlər.
3. Sperma şəkillərinin (morfologiya) xarab
olduğu vəziyyətlər
Mikroenjeksiyon tətbiqlərində döllənmə nisbəti,
sperma sayı ilə bağlı deyil. Menide bir neçə dənə sperma hüceyrəsi olduğu vəziyyətlərdə
belə döllənmə nisbəti dəyişməz (% 70-80). Mikroenjeksiyon, sperma sayının çox
aşağı olması və hətta spermasında heç sperma olmamasına qarşı, qabını sperma
olan kişilərin müalicəsində bir inqilab olaraq xarakterizə edilir.
Sperma hüceyrələrinin hareketliliğinin
qeyri-kafi olduğu şəraitlərdə bu texnika spermaların yumurta pərdəsini
aşmaktaki çətinliyinə çarə tapıla.
Sperma şəkillərinin xarab olmasının bir
sonsuzluq səbəbi olduğu vəziyyətlərdə edilən klassik balon körpə tətbiqlərində
döllənmənin olmadığı və ya döllənmə nisbətinin çox aşağı olduğu uzun illərdir
bilinir. Halbuki Mikroenjeksiyon texnikası tətbiqlərində sperma şəkilləri döllənmə
və hamiləlik nisbətləri üzərində mənfi təsir göstərməz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder