Hamiləlikdə Qansızlıq (Anemiya)

Hamiləlikdə Qansızlıq (Anemiya)

 

Ölkəmizdə bir çox qadında qansızlıq (anemiya) görülür. Hamiləlik müddəti ana namizədinə fiziki olaraq yeni bir yük gətirdiyindən hər qadının mütləq dəmir möhkəmlətməsi alması lazımdır. Bu şəkildə ana namizədi hamiləlik müddətini problemsiz keçirər, körpə də sağlam olaraq dünyaya gəlir.

 

Dəmir Əskikliyinə Bağlı Anemiya

 

Hamiləlik dövründə ana namizədlərinin ən çox müəyyən anemiya növü dəmir əskikliyinə bağlı olandır. Qan hemogloblin (Hb) dəyərinin normalın altına düşməsi olaraq təyin anemiya hamiləlik xaricində normal qadınlarda tez-tez görülür. Ancaq hamiləlik müddətində 1. və 3. mərhələdə hemoglobin 11 gr / dl 'dən zəifdirsə, 2. mərhələdə hemoglobin 10.5 qr / dl' dən zəifdirsə ana namizədində anemiya olduğu müəyyənləşdirilir. Hər hamilə gündə 6 - 7 mg dəmirə ehtiyac duyar.

 

Dəmir Əskikliyi Anemisidir Səbəbləri

 

Ana namizədlərinin dəmir əskikliyinə bağlı olaraq görülən anemiya başlıca iki səbəbi dəmir ehtiyacının artması və qeyri-kafi bəslənmə, tez doğumlar, aşağılar və infeksiyalar, parazit xəstəlikləri, bağırsaqlarda udma pozuqluğu kimi narahatlıqların nəticəsində dəmir depolarının qeyri-kafi qalması. Hamilələrdə dəmir möhkəmlətməsi ana namizədi hamilə qalmadan əvvəl anemiya problemi yoxsa və dəmir anbarları kafi olsa belə hamiləlik müddətin tərəfindən anemiyi qarşısını almaq üçün bütün hamilələrə dəmir möhkəmlətməsi edilməli. Dəmir əskikliyini aradan qaldırmaq üçün gündə 60 mg elementer dəmir almaq kifayətdir. Bu səbəblə hamiləliyin ilk 4 ayından sonra dəmir möhkəmlətməsinə başlanmalı.

 

Anemiya Şikayətləri

 

Ana namizədlərinin anemiyaya bağlı olaraq ən çox görülən şikayətlər halsızlıq, iştahsızlıq, başağrısı və ürək döyünməsi.

 

Bunların xaricində tez-tez görülən şikayətlər belə:

 

- Eforla nəfəs darlığı olması (Efor dispnesi)

 

- Bayılma (Senkop)

 

- Qulaq zingildəməsi

 

- Yuxu pozuqluğu

 

- Saç tökülməsi

 

- Konsentrasiya pozuqluğu

 

- Baş gicəllənməsi

 

- Sinə ağrısı (angina pektoris)

 

Anemiya Diaqnozu

 

Hamilələrdə anemiya diaqnozu qoyuldu ən çox qarşılaşılan tapıntıları dəri və mukozada solğunluq, nəbzin sürətlənməsi, Ejeksiyon üfürümü, hiperkinetik ürək çatmazlığı, dil atrofisi, nöropati, ataksi, sarılıq və dalaq böyüməsi olaraq sıralanma mümkün.

 

Anemiya Müalicəsi

 

Müalicə əsnasında ana namizədinin dəmir depolarının yenidən doldurulması məqsəd qoyular. Bundan ötəri ağızdan alınan dərmanlar məlumatlar və dəmir baxımından zəngin bir bəslənmə proqramı tətbiq olunur. Gündəlik doza 200 mq / gün elementer dəmirdir. Müalicə nəticəsində anemiya yaxşılaşsa belə dəmir depolarının dolmasını təmin etmək üçün müalicəyə 3 ay daha davam edilir.

 

Anemiya müalicəsinin bulantı, qusma, ishal, qəbizlik, mədədə narahatlıq kimi yan təsirləri ortaya çıxa bilər. Yan təsirlərdən xilas olmaq üçün həblər yeməklərdən sonra alına bilər. Anemiya müalicəsi əsnasında ana namizədlərinin dəmirin sorulmasını azaldan qidaları tüketmemesi və bu tərz dərmanları almaması lazımdır. Bunlar arasında antiasitler dərmanlar, yumurta, kalsium duzları, süd və süd məhsulları, tetrasiklin növü antibiotiklər, çay, qəhvə yer alır. Dəmirin sorulmasını artırmaq üçün dəmir dərmanlarının portağal suyu, zülaldan zəngin qidalar ilə birlikdə və aç qarınına alınması uyğun olur. Bununla birlikdə qaraciyər, qırmızı ət, yumurta, quru paxla, taxıl, təzə tərəvəz, quru meyvə kimi dəmirdən yana zəngin qidaların istehlak edilməsi lazımdır.

 

Hamilələrdə Megaloblastik Anemiya

 

Ana namizədlərinin tez-tez görülən bu anemiya növünün ən əhəmiyyətli səbəbi folik turşu əskikliyidir. Anemiyanın müalicəsini təmin etmək üçün hamilələrin gündə 1 mg folik turşu verilir. Bu tərz problemi olmayan ana namizədlərinə xəstəlikdən qorunmaq üçün 0.4 mg folik turşu almaları tövsiyə edilir. Anemiyanın körpə üzərindəki təsirləri Ana namizədinin anemiya qurbanı olduğu vəziyyətlərdə müalicə tətbiq olunmazsa körpənin doğum ağırlığı aşağı ola bilər, erkən doğum reallaşa, rəhm içi inkişaf geriliyi görülə bilər. Bəzi hadisələrdə operativ doğum ola bilər, doğum müddəti davam edə bilər və ya körpə ölə bilər.