Qadin Yumurtaliqlar

Qadin Yumurtaliqlar

 

Qadin yumurtaliqlar ilə əlaqədar maraqlandığınız məlumatları bu qisimdəki yazımızı oxuyaraq öyrənə bilərsiniz.

 

1- Qadin Yumurtaliqlar (Ovaryumlar)

 

Qadin yumurtaliqlar qarın boşluğunun hər iki yanında, rəhmə (uşaqlıq) bağlı badam böyüklüyündə strukturdur. Yumurta istehsalından məsuldur. Östrojen və progesteron hormonlarını üretmekle vəzifəlidir.

 

2- Yumurta Kanalları

 

Yumurta kanallarının ucları yumurtalıqlara birbaşa bağlı deyil. Yumurtalıqlara baxan ucları huni şəklində və barmaq bənzəri çıxıntılar saxlayar. Yumurta kanalının digər ucu rəhm boşluğuna açılır.

Daxili səthi sillə (tüklü) hüceyrələrlə örtülüdür. Kanaldakı sillə hüceyrələr, yumurtalıqdan çıxan yumurtanın sil hərəkətləri ilə rəhmə çatmasını təmin edər.

Döllənmə hadisəni burada reallaşar.

 

3- Rahim (Uterus)

 

Sidik kisəsinin arxasında olan rəhm portağal böyüklüyündə bir quruluşdur.

Hamiləlik dövründə yüzlərlə qat böyüyər və 4 kq ağırlığındakı dölün daşıya biləcək qədər qalın və əzələli bir orqana çevrilir. Zəngin bir qan damarı şəbəkəsinə sahib olan daxili təbəqəsinə endometriyum deyilir.

 

4- Vajina

 

Dişi artıma sistemi vajinadan çölə açılır. Vajina, körpənin doğum kanalı olaraq vəzifə yerinə yetirən incə divarlı bir odacıktır.

 

 

Yumurta Çatlaması Nədir?

 

Yumurta çatlaması qadında yumurtanın yumurtalıqdan çölə salınması deməkdir.

Yumurta çatlaması = Yumurtlama = ovulyasiya = Folikül çatlaması = Folikül cırılması = Folikül rupture -> Bu terminlər tamamilə eyni hadisəni ifadə edərlər.

Yumurta çatlaması sözü ilə izah hadisədə əslində çatlayan və ya yırtılan yumurtanın özü deyil (yumurta hüceyrəsi deyil), yumurtanın ətrafını qucaqlayan foliküldür. Yumurta hüceyrəsi yumurtalıqda follikül deyilən kisəciklər içərisində tapılar. Yumurta hüceyrəsinin ətrafını qucaqlayan follikül müəyyən bir böyüklüyə (ümumiyyətlə 18-20 mm) çatdığında cırılmağa (çatlamağa) başlayır və içərisində olan yumurta hüceyrəsi yumurtalıqdan çölə salınmış olar. Bu yumurta hüceyrəsi balon tərəfindən tutular və sperma ilə buluşursa hamiləlik (mayalanma) meydana gəlir. Yumurta yumurtalıqdan atıldıqdan sonra yəni yumurtlama olduqdan sonra krekinq kimi bir vəziyyətə məruz qalmaz. Krekinq hadisəni onsuz da yumurtlamanın özüdür.

 

Yumurtalıq Çatlaması Nədir?

 

Qadin yumurtaliqlar yəni tibbi adıyla over deyilən orqan qadında yumurta hüceyrələrini ehtiva edən orqandır. Çatlayan yumurtalıq orqanının özü deyil, yumurta hüceyrələrini ehtiva follikül deyilən keseciklerdir. Üstdəki şəkildə yumurtalıq üzərində olan bir follikül çatlaması nəticəsində çölə salınan bir yumurta hüceyrəsi görülməkdədir.

 

Yumurta Çatlaması Necə Olar? Necə Aydın Olar? Əlamətləri?

 

Yumurta çatlaması yəni yumurtlama (ovulyasiya) olduğunda çatlayan follikül içərisindəki maye qarın içərisinə yəni rəhm və yumurtalıqların ətrafına axdığı üçün ümumiyyətlə yüngül bir ağrıya səbəb olar. Qadınlar ümumiyyətlə yumurta çatlaması olduğunda kasıklarında tək tərəfli və ya iki tərəfli bir ağrı hiss edərlər amma hər yumurtlama dövründə hiss edilməyə. Yumurtlama günü yaxınlaşarkən vaginal ıslaklıkta, axıntıdan artım olur. Sinələrdə həssaslıq, şişkinlik dolğunluq, bədən istiliyində artma və cinsi istəkdə artma yumurtlama dövründə görülən digər ifadə olunardır.

 

Yumurta Çatlaması Neçə Gün Sürər?

 

Yumurta çatlaması deyilən hadisə bir anlıq bir hadisədir ancaq yumurtalıqdan salınan yumurta ən çox 12-24 saat qədər yaşaya bilər. Bu səbəblə yumurta çatlaması olduqdan sonra ən çox bir gün içərisində hamiləlik şansı vardır. Bu mövzuda daha ətraflı şərhə buraya tıklayarak bilərsiniz.

 

Yumurta Çatlaması Üçün Nələr Edilməli?

 

Xüsusilə sonsuzluq (sonsuzluğun) müalicəsi görə xəstələr tərəfindən tez soruşulan bir sualdır bu. Bu mövzuda həkim təklifi və dərmanları kənarda heç bir üsul denenmemelidir. Bitki mənşəli dərmanlar və ya müxtəlif adlarla bazara müalicələr bu mövzuda bir fayda verməyəcəkdir kimi qeyri-münbit xəstələrin müxtəlif mövzularda zərər görməsini də təmin edə bilər. Qadın yumurtalıqlar Unudulmamalıdır ki bitkilərdə hansı maddənin nə qədər tapıldığının bir standartı yoxdur və sonsuzluğun kimi həssas bir mövzuda kənardan bu şəkildə alınacaq maddələr çox zərərli ola bilər. Bu cür bitki, ot, çay və s tətbiqlərdən kesinlike uzaq dayanılması lazımdır.

 

Yumurta Çatlaması Nə Zaman Olur? Adəti Neçənci Günü?

 

Yumurtlama hadisəni təxminən olaraq ədəd qanaması başlamadan 14 gün əvvəl meydana gəlir. Adətləri daha seyrək məsələn 35 gündə bir olan bir qadında yumurtlama ədəd başlamasından 21 gün sonra meydana gəlir. Bu mövzuda ətraflı şərhə və avtomatik yumurtlama (yumurta krekinq) zamanı hesablama proqramına buraya tıklayarak bilərsiniz. Buna bənzər şəkildə adətləri nizamlı 28 gündə bir olan bir qadında yumurta çatlaması ədəd başlamasından 14 gün sonra olar, adətləri 30 gündə bir olan bir qadında aybaşı qanaması başladıqdan 16 gün sonra olur.

 

Yumurta Çatlaması Və Hormonlar:

 

Yumurta çatlaması (follikül rupture) ədəd dövrünün ortasına bərabər gələn günlərdə östrojen (E2, enstradiol) və LH hormonlarının səviyyəsinin maksimuma çatmasını (pik etməsi) taxıban meydana gəlir. Estradiol (E2) hormonunun pik etməsindən 12-24 saat sonra LH hormonu pik edər. LH hormonunun yüksəlməyə başlamasından 36 saat sonra (LHin maksimal səviyyəyə çatmasından 12 saat sonra) yumurta çatlaması meydana gəlir.

 

Yumurta Çatlatma İynəsi:

 

Sonsuzluq müalicəsi verilən xəstələrdə eyni normal qadın bədənindəki ritmə bənzər şəkildə yumurta kifayət qədər böyüklüyə çatdığında HCG hormonu (Koriogonadotropin alfa) ehtiva edən dərmanlar tətbiq, bu dərmanlar "çatlatma iynəsi" olaraq da adlandırılar. Bu dərmanın xüsusiyyəti qadın bədənində olan LH hormonuna bənzəməsidir, bu səbəblə LH yüksəlməsini təqlid edərək yumurtanın çatlamasını təmin edir. Yumurta çatlatma iynəsi tətbiq olunduqdan təxminən 36 saat sonra yumurta çatlaması yəni yumurtlama (ovulyasiya) meydana gəlir.

 

Yumurta Çatlamasından Sonra Döllənmə Olması:

 

Yumurta çatlamasından sonra salınan yumurta orqanı ilə tutular və yaxın zamanlarda cinsi əlaqədə bulunulmuşsa və ya peyvənd edilmişsə sperma ilə yumurta hüceyrəsi balon içərisində görüşər və döllənmə meydana gəlir. Döllənmə ilə ibarət olan hamiləlik materialı rəhm içərisinə irəliləyərək yerləşər. Döllənmə haqqında ətraflı məlumata buraya tıklayarak bilərsiniz.