Qadin Yumurtaligi

Qadin Yumurtaligi

 

Qadın yumurtalığı; rahimin hər iki yanında bir ədəd olmaq üzrə, qarın boşluğunda yer alırlar. Fallop borularının altındadırlar. Təxminən olaraq 3 sm uzunluğunda, 1.5 sm genişliyində və 1 sm qalınlığında badam formasında və 4-8 qram ağırlığındadır. Kişilərdəki testislərin qarşılığıdır.

 

Yumurtlamanın başladığı yetkinlik dövrünə qədər üzəri düzdür, bundan sonra, yəni yumurtlama başladıqdan sonra, üzərində girinti və çıxıntılar meydana gələr. Qadının ədəddən kəsilməsindən sonra üzəri yenə düzləşər.

 

Yumurtalığın xarici hissəsində bağ toxumasından edilmiş bir qabıq (korteks) tapılar. Bu qabıq, yaş irəlilədikcə qalınlaşar və sərtləşər. Bu qabığın yetkinlik dövründə normaldan Qabil və sərt olması, yetişmə yumurta hüceyrəsinin çölə atılmasını, yəni yumurtlamağı mane olar.

 

 

Qız uşaqları doğulduqlarında, hər bir yumurtalığından 400 min qədər yetişməmiş yumurta hüceyrəsi vardır. Yetkinlik dövrünə gələn bir qız uşağında hər ay bu hüceyrələrindən bir neçəsi yetkinləşməyə başlar və biri tam yetkinliyə çataraq, qarını boşluğuna atılır. Bu hadisəyə "ovulyasiya" (yumurtlama} adı verilər. Sonsuzluq səbəbiylə araşdırılan qadınların təxminən yüzdə 20ində sonsuzluğun səbəbi yumurtlama olmamasıdır. Yumurta hüceyrəsinin yetişməsi və ovulyasiya sırasıyla bir ay bir yumurtalıqda, digər ay biri yumurtalıqda ola bilsə də bu hər zaman belə sırasıyla olmaya bilər. Yumurtalıqlar , qadınlıq elementlərini təşkil, ədəd nizamını təmin edən hormonları da çıxararlar, yəni yumurtalıqlar bir iç ifrazat bezidir. yumurtalıqlarda başlıca iki Xorma edilər; "östrojen" və "pro-gesteron" hormonu. Bu ana iki hormondan başqa, yumurtalıqlarda bir kişilik hormonu olan "arid- Rojen "hormon da istehsal olunur. Bu hormonların istehsal miqdarı hər zaman eyni səviyyədə deyil, hər ay periodik dəyişmələr göstərir. Bunların ifraz və aralarındakı tarazlığı Hipo-fiz bezi nizamlar. bir qadının sağlam tam bir qadın olması və normal ədəd görərək hamilə qala bilməsi, beyin, hipofiz bezi və yumurtalıq arasındakı əlaqənin nizamlı olmasıyla reallaşar. Yumurtalıqların hormon ifraz başlaması, ümumiyyətlə 10 yaş dolayında başlayır. İfraz olunan hormon miqdarı yetkinlik dövrünə qədər gedərək artar. Bu hormonların təsiriylə qız uşaqları, yavaş yavaş kişi uşaqlardan fərqliləşməyə, gənc qız olmağa başlayır. Məmələri inkişafa, qoltuqaltı və pubis tükləri meydana çıxmağa və də adət görməyə başlar. Doğuşdan bir inkişaf pozuqluğu nəticəsində yumurtalıqları olmayan qız çocuklarmdaysa, bu inkişaflar görülməz.

 

 

Bir qadının ədəd görməsində rol alan ən əhəmiyyətli orqan yumurtalıqların. Qadin yumurtaligi olmayan, ya da əməliyyatla alınmış qadınlar ədəd görə bilməzlər.