Ağız Xərçəngləri

Ağız Xərçəngləri

 

Ağız xərçənglərinin sıxlığı və ciddiliyi ağız xərçənglərinin əksəriyyəti 45 yaşın üzərində ortaya çıxar və kişilərdə meydana gəlmə ehtimalı qadınlara nisbətlə 2 qat çoxdur.

 

Ağız xərçənglərinin meydana gəldiyi bölgələr sıxlıqla; dil, ağız bazası, dil kökünə yaxın yumşaq damaq sahələri, dodaqlar və diş ətlərinin. Ağız xərçəngləri erkən dövrdə diaqnoz edilərək müalicə sağlanmazsa yayılaraq davamlı ağrı, funksiya itkisi, müalicə sonrası düzəldilməsi mümkün olmayan yüz və ağız deformities, hətta ölümlərə səbəb ola bilər. Diş həkiminə nizamlı aralıqlarla gedilməsi ağız xərçənglərinin erkən dövrdə tutulması baxımından da əhəmiyyətlidir.

 

Ağız xərçənglərinin səbəbləri nələrdir?

 

Ağız xərçənglərinin qəti səbəbi tam olaraq bilinmir. Bununla bərabər, tütün məhsulları, alkoqol və bəzi qidalardakı karsinojen maddələr və xüsusilə ağız xarici bölgələrdə (dodaq kimi) çox günəş işığına məruz qalınması kimi faktorların xərçəng riskini artırdığı bilinməkdədir. Genetik uyğunluq da ağız xərçəngləri üçün risk faktorları arasındadır.

 

Ağız xərçənglərinin olabiləcək əlamətləri;

 

• Ağız içində və ya ətrafında ağ və ya qırmızı rəngli alanlar

 

• Ağız içində həssas, tahriş olmuş, qabarıq və ya qalınlaşmış sahələrin olması

 

• Ağızda və ya boğazda təkrarlayan qanamalar

 

• Səsdə boğukluk və ya boğazda yutulamayan cisim hissi

 

• Çeynəmə və udma çətinliyi

 

• Dil və çənə hərəkətlərində zorlanma

 

• Dil və ya ağızın digər bölgələrində his itkisi, keylik

 

• Alt və ya üst çənədə meydana gələn şişliklər və bunun nəticəsində mövcud protez uyğunlaşmasının pozulması

 

• Ağız xərçəngi lezyonları başlanğıc dövründə ağrısızdır və bu səbəblə də laqeyd edilə bilərlər. Xərçəng irəliləyərək sağlam ağız toxumalarında harabiyet oluşturdukça ağrı şikayəti də başlayır. Adamın ağız xərçəngini fərq etməsi güc ola bilər. Erkən diaqnoz üçün ən kiçik bir dəyişiklikdə diş həkiminə gedilməsi son dərəcə əhəmiyyətlidir. Ayrıca nizamlı diş həkiminə getmə vərdişi erkən diaqnoz əhəmiyyətli rol oynayar.

 

Ağız xərçəngi riskinin azaldılması;

 

• Siqaret, sigar, tənbəki kimi tütün məhsullarının kullanmayınız, tütün çiğnemeyiniz

 

• Spirt istifadə edirsinizsə, həddindən artığa etməyin

 

• Həm spirt həm də tütün məhsullarını istifadə edən insanlarda ağız xərçəngi riski spirt və tütün məhsullarını istifadə kəslərə görə 15 qat artmışdır

 

• Meyvə və tərəvəzdən zəngin diyetlə besleniniz (araşdırmalar bu cür pəhrizin ağız xərçəngi riskini azalda irəli sürməkdədir)

 

• Nizamlı olaraq diş həkiminə getməyi laqeyd yanaşmayın.